بلاگ

ترکیبی از گلیم و قالی: شیرکی‌پیچ نام نوعی گلیم است که در استان کرمان بافته می‌شود. این نوع گلیم در نوع خود منحصربه‌فرد و متفاوت است. گلیم شیرکی پیچ در گذشته صرفاً به صورت گلیم بافته می‌شده‌است اما امروزه به شکل ترکیبی از گلیم و قالی بافته می‌شود. در این نوع گلیم برخلاف انواع دیگر گلیم که در آن‌ها پود باعث شکل‌گیری محصول می‌شود پود نقشی در بافت ندارد و فقط تارها را به یکدیگر متصل می‌کند و باعث استحکام درگیری نخ خامه با تارها می‌شود. این نوع گلیم در شهرستان سیرجان و بافت تولید می‌شود. همچنین در مناطقی در غرب کشور مثل ایلام نیز نوعی گلیم برجسته با همین سبک بافته می شود که طرح ها و نقوش آن برجسته می باشند. این نوعع بافت نزدیک به فرش سوف و سوف بافی می باشد با این تفاوت که در سوف الیاف پود ابریشم و زری بافی هستند.

 

دکوراسیون بوهمیان یا به اختصار بوهو ترکیبی از المان های دکوری از فرهنگ ها، جغرافیا و قومیت های مختلف می باشد و مهمترین اصل آن این است که از هیچ اصولی پیروی نمی کند، بوهمیان در لغت به معنی کولی می باشد و این نام از اواسط قرن گذشته در اروپای مرکزی به این سبک گفته می شد و به نوعی اشاره به زندگی افرا...

چوبازی چوبازی، ترکه بازی یا جنگومه بازی ایلات ، عشایر و روستاییان جنوب غربی ایران (فارس، خوزستان، بختیاری ها، قشقایی ها و لرها ..) می باشد که معمولا در مراسم عروسی انجام می شود. تعداد بازیکنان چوب‌بازی دو نفر است و ابزار اصلی و مهم دو عدد چوب است، یک چوب بلندتر به طول ۱,۵ متر و ضخامت پنج سانتی‌متر که اصطلاحاً به آن پایه paye می‌گویند و نیز یک چوب کوچک‌تر به طول یک متر و قطر ۱.۵ سانتی‌متر که اصطلاحاً به آن ترکه tarke می‌گویند. دو حریف و یا به‌اصطلاح دو چوب‌باز وارد صحنه می‌شوند یکی چوب پایه و دیگری چوب ترکه را در دست می‌گیرد. آن‌ها ابتدا با حرکات دست و پای و نیز جابه‌جا کردن چوب در دستان خود حالت رقص‌گونه به خود می‌گیرند و به تعبیری پای‌کوبی نیز می‌کنند، به‌طوری‌که چوب را بالای سر با دودست نگه می‌دارند و با حرکات موزون و نمایش‌گونه و با آهنگ ‌ساز و دهل حرکت می‌کنند. این حرکات به‌نوعی آمادگی برای رزم و نمایش اصلی است، اما به خاطر اینکه با ریتم و آهنگ‌ساز و دهل صورت می‌گیرد، می‌توان آن را یک نوع حرکات نمایشی هم دانست. فردی که چوب بلندتر (پایه) را در دست دارد باید حالات دفاعی به خود بگیرد و فردی که چوب نازک‌تر در دست دارد معمولاً حالت حمله ‌کننده به خود می‌گیرد. بعد از چرخشی دور صحنه چوب بازی، فردی که ترکه را به دست دارد یورش می‌برد تا ضربه‌ای به‌پای طرف مقابل بزند، طرف مقابل نیز با چوب «پایه» حمله را دفع می‌کند و نمی‌گذارد که چوب ترکه به پاهایش ضربه‌ای وارد کند. چنانچه با چوب ترکه ضربه‌ای وارد شد، دو تا چوب بین دو نفر جابه‌جا می‌شود و آن دو مجددا مبادرت به حرکات رقص‌گونه می‌کنند تا هم بر شادی و جذابیت مجلس بیفزایند و هم خود را ازلحاظ روحی و جسمی آماده کنند. گاهی افرادی که داخل محوطه مشغول نمایش چوب‌بازی هستند ناگهان حمله را شروع می‌کنند و ضربه‌ای با چوب ترکه وارد می‌کنند که معمولاً همراه با صداهای بلند و فریاد زدن صورت می‌گیرد که این نیز خود حربه و فن است تا حریف را از لحاظ روحی تضعیف کند و فرصت مقتضی را برای حمله به دست آورد. حمله‌ها و ضربه‌ها گاهی بسیار غافلگیر کننده و از طرفی بسیار دردآور است به همین دلیل شرکت‌کنندگان در مراسم چوب‌بازی، ساق‌بند به ساق پا تا زانو می‌پیچند که معمولاً دست بافته‌ای از خود عشایر است. روی ساق‌بند، پاچه شلوار خود را می‌کشند تا کمتر ضربه‌هایی که با چوب ترکه وارد می‌شود باعث درد و یا احتمالاً زخمی شدن شود، با هر بار زدن به‌پای طرف مقابل جای دو نفر عوض می‌شود، یعنی طرف ضربه خورده حالت تهاجمی و حمله کننده به خود می‌گیرد و طرف ضرب زده، حالت تدافعی و دفع کننده که حکایت از تبحر و مهارت او در چوب‌بازی دارد. چوب‌بازی در منطقه فارس گرچه در نگاه اول خشن به نظر می‌آید اما به دلیل جذابیتی که دارد جوانان علاقه خاصی به این بازی و هنر نمایشی دارند، زیرا بر این باورند که با رفتن به میدان به‌اصطلاح جنگ، شجاعت و شایستگی خود را به نمایش می‌گذارند و به تعبیری، ضربه زدن به رقیب و درعین‌حال ضربه نخوردن از او را مایه مباهات می‌دانند.

کلاه قشقایی برک (Berk) برک دو گوشی (کلاه دو گوشی):کلاه دو گوشی از جنس کرک بز بوده و حدود 50 سال ، درمیان مردم ایل قشقایی رایج شده است .در گذشته کلاه مردان نظیر کلاه های نمدی دوره قاجاریه با رنگ مشکی و بدون لبه بوده .عکس هایی از یکصد سال پیش مردم قشقایی باقی مانده نشان می دهد که کلاهایی بدون لبه با اندازه هایی مختلف ، مرسوم و اغلب افراد سرشناس و بزرگ ایل ،با کمی تغییر استفاده می کردنداما از انجا که ایلخانان قشقایی دوست داشتن قوم و قبیله شان وحدتی،نه تنها از نظر اخلاقی سیاسی و اجتماعی بلکه از لحاظ لباس ،یکپارچگی داشته باشند.با طرح نقشه یکی از خوانین ،کلاه مخصوصی که امروز مرسوم است و به کلاه دو گوشی نامیده می شود ،رایج شده.همین مسئله بعدها در زمان رضا شاه موجب مشکلاتی برای مردم ایل گردید که هر جا کلاه دو گوشی میدیدند،پاره کرده و صاحب را ازار و اذیت می کردند. کلاه دو گوشی توسط نمد مال ها با زحمت تهیه می شود.ماده اولیه ان کرک بز است که خیلی کمیاب است و این ماده را پس از چیدن موی بز از لابلای ان ،به مقدارخیلی کم جمع اوری کرده و برای ساخت کلاه استفاده می شود .این ذرات (کرکها) به قدری لطیف و ظریف هستند که از میان 100 کیلو موی بز حدود 2 کیلو کرک می توان جمع کرد و برای ساخت هر کلاه حدود 200 تا 300 گرم کرک لازم دارد .که ان را با دستگاه مخصوص می زنند تا رشته ها باز شوند و سپس با موادی مثل کف صابون انها را انقدر می مالند تا ذرات به هم در گیر شوند و با تجربه ای که دارند لبه ها را برگردانده و شکل می دهند و سپس با سنگ هایی مخصوص می سایند تا به فرم دلخواه دراید .خصوصیات این کلاه اینست که تا حدی سنگین نبوده و در برابر باد و حرکات سریع در اسب سواری و جست و جو وخیزهایی در حال کوچ از سر نمی افتد

چوقا یا چوخا، بالاپوش مردان ایل بختیاری و پوشش مشترک مردم لر است.بلندای چوقا تا زیر زانو است و این بالاپوش دکمه، آستین و یقه ندارد. این لباس توسط زنان بختیاری، با استفاده از پشم گوسفند یا پنبه برای مردان این قوم تهیه می‌شود.

تاریخچه: چوقا قدمتی چند هزار ساله دارد و بافت آن، از معبد باستانی چغازنبیل...

گیوه دراصطلاح محلی به آن كلاش گفته می شود،مركزساخت گیوه دراین استان ،شهرهای پاوه ،هرسین وكرمانشاه است.گیوه ازدوقسمت كفه ورویه تشكیل می شود،كفه معمولاً از لاستیك وچرم ورویی آن نخ یا ابریشم است. تاقبل ازپیدایش صنعت لاستیك سازی،گیوه كش ها زیركلاش ها را ازپوست،گاومیش تهیه می نمودندورویه آن را ازنخ یا ابریشم می بافتند.نوع دیگر كلاش معروف به كلاش اورامی وگیوه بافیهای آن منطقه به(دوم) شهرت دارند، آنها زیره گیوه را از پارچه کهنه كوبیده شده که باروده خشك بهم وصل می شدمی ساختند این نوع گیوه به لحاظ شكل وطرح با گیوه های كرمانشاه وهرسین كاملاً متفاوت است.طراحی ونقوش ، رایج درگیوه بافی برگرفته از طرحهای سنتی فرش وگلیم،طرحهای مدرن،طرحهای تلفیقی،مدرن وسنتی،ابداعات جدید وخلاقیتهای ذهنی است كه شخص بافنده آنهارابراساس سلیقه خوددرساخت گیوه بكارمی برد.رنگ هایی که در تهیه گیوه بکار می رود عبارتند از رنگ های آبی، قرمز، سفید، استخوانی وسیاه. رنگ های آبی و قرمز که در تخت گیوه بکار برده می شود.وی ادامه داد: رویه گیوه مردانه به طور معمول سفید بوده و برای بافت گیوه های زنانه از نخ های رنگین و گاه از انواع منجوق نیز استفاده به عمل می آید.تولید کلاش که دارای قدمتی 1500 ساله بوده و اما اکنون در اکثر شهرهای استانهای کردستان و کرمانشاه و همچنین مناطق کردنشین عراق تولید می شود.

سوزن دوزی یکی از صنایع دستی و هنرهای ایران است که با نخ وسوزن روی پارچه ودیگر بافت ها انجام میگیرد. این هنر در ایران بیشتر در بلوچستان (بلوچ ها)و بعضی از مناطق دیگر ایران همچون اصفهان(ارامنه)، بختياري ها، شمال كشور(تركمن‌ها)، خراسان و يزد( زرتشتيان يزد) انجام مي‌شود. سوزن‌دوزي‌هاي اين مناطق از لحاظ طرح، رنگ و نوع دوخت با هم تفاوت‌هايي دارد. سوزن دوزی بلوچی یا بلوچی دوزی انواع خاصی از سوزن دوزی است که توسط زنان بلوچ انجام می شود این طرح‌های سوزن‌دوزی‌ بیشتر از رویاهای زنان بلوچ الهام می‌گیرد تا از طبیعتی که در آن زندگی می‌کنند. بسیاری از طرح های زیبای سوزن دوزی بلوچستان از ایرندگان وقاسم اباد بمپور برروی لباس های فرح دیبا در دروه پهلوی دوم توسط زنان این منطقه انجام می شده است. ودرهمان زمان هنر سوزن دوزی بلوچی مهر اصالت ازسازمان یونسکو را دریافت کرد.